अठरावी आयपीएल शब्दशः अंतिम टप्प्यात आली असून चारही संघांची फायनलमध्ये पोहोचण्याची तगमग सुरु आहे. पहिल्या क्वॉलीफायरमध्ये पंजाब व आरसीबी झुंजतील. त्यांच्यातील विजेता थेट अंतिम फेरीत पोहोचेल तर पराभूत संघ दुसऱ्या क्वॉलीफायरद्वारे फायनलचा दरवाजा ठोठावेल. तर एलिमिनेटरमध्ये खेळणाऱ्या संघाला करो अथवा मरोच्या स्थितीला सामोरे जावे लागेल. यातील विजेता संघ क्वॉलीफायर- दोन मध्ये प्रवेश करेल व अतिम फेरीसाठी आपले हात अजमावेल.
मुंबई इंडियन्स पाच वेळचा आयपीएल चॅम्पियन आहे, पण आपल्याला हे जाणून आश्चर्य वाटेल की, मुंबई इंडियन्स अद्याप एलिमिनेटर खेळून अंतिम फेरीत पोहोचलेले नाही. आयपीएलमध्ये एलिमिनेटर जिंकल्यानंतर मुंबई संघानेही कधीही क्वालिफायर २ सामना जिंकलेला नाही. याशिवाय, मुंबई इंडियन्सच्या आयपीएल २०२५ ची आकडेवारी जाणून तुम्ही थक्क व्हाल. या हंगामात मुंबई इंडियन्सने प्लेऑफमध्ये पोहोचलेल्या तीन संघांविरुद्ध एकही सामना जिंकलेला नाही, जो त्यांच्यासाठी चिंतेचा विषय असेल.
प्रत्यक्षात, मुंबई इंडियन्सचा सोमवारी रात्री, २६ मे रोजी पंजाब किंग्जकडून पराभव झाला. विजय मिळवून, पंजाब संघ गुणतालिकेत टॉप २ मध्ये पोहोचला, तर मुंबई इंडियन्स लीग टप्प्यात चौथ्या स्थानावर राहीली. अशा परिस्थितीत त्यांना एलिमिनेटर सामना खेळावा लागेल. आश्चर्याची आणखी एक बाब अशी की, एलिमिनेटर सामना जिंकल्यानंतरही मुंबई इंडियन्सने अद्याप आयपीएलमध्ये विजेतेपद मिळविले नाही. हा संघ जिंकलेल्या सर्व ५ विजेतेपदांमध्ये टॉप २ मध्ये आहे. हा संघ ६ वेळा टॉप २ मध्ये होता आणि त्यापैकी पाच वेळा संघाने विजेतेपद जिंकले. एमआयने चार वेळा एलिमिनेटर खेळला, त्यापैकी दोन वेळा ते पराभूत झाले आणि दोनदा संघ क्वालिफायर २ मध्ये पराभूत झाला.
मुंबई इंडियन्सने आतापर्यंत चार वेळा एलिमिनेटर सामने खेळले आहेत आणि चारही वेळा ते अंतिम फेरीत पोहोचू शकले नाही. त्याहूनही आश्चर्यकारक गोष्ट म्हणजे प्ले ऑफमध्ये मुंबई इंडियन्सचा एलिमिनेटर सामन्यात गुजरात बरोबर सामना होईल आणि जर मुंबईने एलिमिनेटर जिंकला तर क्वालिफायर २ मध्ये त्यांना दुसऱ्या संघाचा सामना करावा लागेल आणि तुम्हाला हे जाणून धक्का बसेल की मुंबई इंडियन्सने या हंगामात प्ले ऑफ मधील तीनही संघांविरुद्ध एकही सामना जिंकलेला नाही. मुंबईने या तिन्ही संघांविरुद्ध एकूण चार सामने खेळले आहेत आणि चारही सामने गमावले आहेत. अशा परिस्थितीत मुंबईवर संकटाचे ढग घोंगावत आहे असे दिसते. एलिमिनेटर सामना शुक्रवारी ३० मे रोजी खेळला जाईल. एलिमिनेटर सामन्यात गुजरात टायटन्सचा सामना ५ वेळच्या चॅम्पियन मुंबई इंडियन्सशी होईल. जर गुजरातला या सामन्यात चॅम्पियन व्हायचे असेल तर त्यांच्या किमान या पाच खेळाडूंना कोणत्याही परिस्थितीत सरस कामगिरी करावी लागेल. मुंबई इंडियन्ससमोर सर्वात मोठे आव्हान उभे करू शकणारे हे खेळाडू कोण आहेत ते जाणून घेऊया.
विद्यमान आयपीएल मध्ये गुजरात टायटन्स शेवटच्या दोन सामन्यांव्यतिरिक्त संपूर्ण हंगामात अद्भुत क्रिकेट खेळले आहे, परंतु शेवटचे दोन सामने गमावल्यामुळे त्यांना तिसऱ्या क्रमांकावर राहावे लागले आणि आता त्यांना एलिमिनेटर सामना खेळावा लागत आहे.
गुजरात टायटन्सचा सर्वात मोठा मॅचविनर खेळाडू आहे संघाचा कर्णधार शुभमन गिल. गिलने या हंगामात केवळ कर्णधार म्हणूनच नव्हे तर फलंदाज म्हणूनही प्रभावित केले आहे. सुदर्शनसोबत मिळून त्याने त्याच्या संघाला चांगली सुरुवात दिली आहे. गिलने आतापर्यंत १४ सामन्यांमध्ये ५४.०८ च्या सरासरीने ६४९ धावा केल्या आहेत ज्यात ६ अर्धशतके आहेत.
या हंगामात गुजरात टायटन्सचा सर्वात यशस्वी फलंदाज साई सुदर्शन आहे. त्याने ५२.५३ च्या सरासरीने एकूण ६७९ धावा केल्या आहेत, ज्यामध्ये एक शतक आणि ५ अर्धशतकांचा समावेश आहे. तो आयपीएलमध्ये सर्वात जलद १००० धावा करणारा फलंदाजही बनला आहे.
गुजरात टायटन्सचा तिसरा मॅच विनर आहे शेरफेन रूदरफोर्ड. रूदरफोर्ड कदाचित मोठी खेळी खेळण्यात अपयशी ठरला असेल, परंतु जेव्हा जेव्हा त्याला संधी मिळाली तेव्हा त्याने त्याच्या संघासाठी उपयुक्त खेळी केली. रुदरफोर्डने ३३.३८ च्या सरासरीने २६७ धावा केल्या आहेत.
गुजरातचा चौथा सामना जिंकून देणारा खेळाडू आहे प्रसिद्ध कृष्णा. तो या संघाचा सर्वात यशस्वी गोलंदाज आहे असून कृष्णा मुंबईविरुद्धच्या सामन्यातही प्रभावी ठरू शकतो. त्याने २३ विकेट्स घेतल्या आहेत. याशिवाय, साई किशोर हा गुजरात टायटन्सचा पाचवा सामना जिंकवणारा खेळाडू असू शकतो. मुल्लानपूर क्रिकेट स्टेडियम फिरकी गोलंदाजांना काही प्रमाणात मदत करतो. हा हंगाम रशीद खानसाठी चांगला गेला नाही. अशा परिस्थितीत, साई किशोर सामना जिंकवणारा खेळाडू ठरू शकतो. त्याने सध्या १४ सामन्यांमध्ये १७ विकेट्स घेतल्या आहेत.
गुजरात टायटन्स विरुद्ध मुंबई इंडियन्स यांच्यातील एलिमिनेटर सामन्यासाठी कोणताही राखीव दिवस नाही, म्हणजेच सामना एकाच दिवसात पूर्ण करावा लागेल. जर असे झाले नाही तर नियम सांगतो की, गुणतालिकेत वरच्या स्थानावर असलेल्या संघाला फायदा मिळेल. याचा अर्थ असा की, या परिस्थितीत मुंबई इंडियन्स चौथ्या स्थानावर राहिल्यामुळे स्पर्धेतून बाहेर पडेल तर गुजरात टायटन्स तिसऱ्या स्थानावर राहिल्याने क्वालिफायर-२ मध्ये पोहोचेल.
आयपीएल २०२५ च्या प्लेऑफमध्ये, फक्त क्वालिफायर-२ आणि अंतिम सामन्यासाठी राखीव दिवस ठेवण्यात आला आहे. या नियमानुसार जर पावसामुळे त्या दिवशी सामना खेळवता आला नाही, तर दुसऱ्या दिवशी सामना जिथे थांबवला होता तिथून खेळवला जाईल. दुसरा क्वालिफायर सामना १ जून रोजी आणि अंतिम सामना ३ जून रोजी अहमदाबाद येथील नरेंद्र मोदी क्रिकेट स्टेडियमवर खेळला जाईल.
प्लेऑफ सामन्याच्या अगदी आधी, मुंबई इंडियन्सचे तीन खेळाडू राष्ट्रीय कर्तव्यासाठी मायदेशी रवाना झाले. या खेळाडूंमध्ये विल जॅक्स, रायन रिकेल्ट आणि कॉर्बिन बॉश यांचा समावेश आहे. या तिन्ही खेळाडूंच्या जागी मुंबईने जॉनी बेअरस्टो, रिचर्ड ग्लीसन आणि चरित असलंका यांचा संघात समावेश केला.
बेअरस्टोला विल जॅक्सच्या जागी ५.२५ कोटी रुपयांना मुंबई संघात स्थान देण्यात आले, तर रिचर्ड ग्लीसनला रायन रिकेल्टनच्या जागी १ कोटी रुपयांना संघात स्थान देण्यात आले आणि चरित अस्लंकाला कॉर्बिन बॉशच्या जागी ७५ लाख रुपयांना संघात स्थान देण्यात आले. मुंबईला या तिन्ही खेळाडूंची उणीव भासेल, विशेषतः रायन रिकेल्टनची, जो गट सामन्यांमध्ये संघाला चांगली सुरुवात देत होता आणि रोहित शर्माला उत्तम साथ देत होता.
आता मुंबईला या हंगामातील एलिमिनेटर सामन्यात ३० मे रोजी चंदीगड येथे गुजरात टायटन्सशी खेळायचे आहे. रोहित शर्मासोबत डावाची सुरुवात कोण करू शकेल हा प्रश्न आहे. मुंबईने त्यांच्या संघात जॉनी बेअरस्टोचा समावेश केला आहे, जो विकेटकीपिंग करू शकतो तसेच डावाची सुरुवात देखील करू शकतो. बेअरस्टो देखील आक्रमक फलंदाजी करतो आणि तो रायन रिकेलटनपेक्षा चांगला पर्याय ठरू शकतो. याचा अर्थ, जर रोहित आणि बेअरस्टो गुजरातविरुद्ध मुंबईकडून डावाची सुरुवात करतील तर आश्चर्य वाटायला नको.
एकंदर सर्व समिकरणांचा विचार केला तर मुंबईसाठी परिस्थिती प्रतिकुल आहे. याचा अर्थ असा होत नाही की, मुंबई शंभर टक्के पराभूत होईल. क्रिकेट हा भूतकाळातील आकडेवारीवर नाही तर वर्तमानाच्या खेळपट्टीवर खेळला जातो. मुंबई संघात निर्णायक सामन्यात स्वतःला सिद्ध करण्याची क्षमता इतर तीन संघांच्या तुलनेत सर्वात जास्त आहे. त्यामुळे मुंबईला हलक्यात घेणारे स्वतःच्या पायावर धोंडा पाडून घेतील. मुंबईचा संघ उर्वरीत प्रत्येक सामन्यात जीवाची बाजी लावून खेळला तर विजेतेपदाचा षटकार मारण्यापासून त्यांना कोणीही रोखू शकणार नाही.
@ डॉ.दत्ता विघावे
क्रिकेट समिक्षक
मो. क्रं - ९०९६३७२०८२
