शिर्डी एक्स्प्रेस वृत्तसेवा
पुणे, प्रतिनिधी:-
अखिल वडार बोली भाषा साहित्य संस्था, कोल्हापूर आणि अखिल वडार बोली साहित्य मंडळ, पुणे यांच्या संयुक्त विद्यमाने आयोजित तिसरे अखिल भारतीय वडार बोली साहित्य संमेलन – २०२५ रविवारी (दि. २६ ऑक्टोबर) पुण्यातील साहित्यरत्न लोकशाहीर अण्णाभाऊ साठे सांस्कृतिक कला रंगमंदिर, येरवडा येथे भव्यदिव्य वातावरणात पार पडले.
या ऐतिहासिक संमेलनाचे मुख्य संयोजक ज्येष्ठ साहित्यिक टी. एस. चव्हाण (छ. संभाजीनगर) होते. उद्घाटक म्हणून मा. मनोहर बंदपट्टे, तर संमेलनाध्यक्ष म्हणून प्रा. डॉ. प्रकाश जाधव यांनी उपस्थित राहून मार्गदर्शन केले. स्वागताध्यक्ष म्हणून निवृत्त उपायुक्त सुरेश विटकर (विक्री कर विभाग) यांनी उपस्थित राहून सर्व पाहुण्यांचे स्वागत केले.
प्रास्ताविकात टी. एस. चव्हाण यांनी संमेलनाचे उद्दिष्ट स्पष्ट करत सांगितले की, “वडार समाजाच्या बोलीभाषेचे जतन, संवर्धन आणि साहित्यिक अभिव्यक्तीला राष्ट्रीय स्तरावर नेणे हेच या संमेलनाचे प्रमुख ध्येय आहे.”
📚 पहिले सत्र : साहित्य आणि समाज
पहिल्या सत्रात प्रा. गुलाब वाघमोडे यांनी "साहित्य आणि समाजातील नातं" या विषयावर विचार मांडले.
या सत्रात प्रमुख पाहुणे म्हणून पुण्याचे माजी उपमहापौर मुकारी अण्णा अलगुडे, पंढरपूरचे अंबादास धोत्रे, माजी नगरसेवक धर्मराज घोडके, मंत्रालय टीमचे सुधीर पवार रामचंद्र मंजुळे, उद्योजक रमेश शिंदे, पुणे, मुरलीधर शेलार आणि राजू धोत्रे उपस्थित होते.
सर्व मान्यवरांनी वडार बोली आणि तिच्या जतनासाठी केलेल्या प्रयत्नांचे कौतुक करत पुढील पिढीसाठी या परंपरेचे संवर्धन करण्याचे आवाहन केले.
🎓 दुसरे सत्र : वडार समाजाचे साहित्यिक चित्रण
दुसऱ्या सत्रात प्रा. गणेश फुलारी यांनी “मराठी साहित्यात चित्रीत झालेले वडार समाजाचे चित्र – वास्तव आणि भ्रम” या विषयावर अत्यंत अभ्यासपूर्ण भाषण केले.
या सत्राचे अध्यक्षस्थान प्रा. दिलीप जाधव यांनी भूषविले. त्यांनी वडार समाजाचे साहित्यिक चित्रण किती वास्तववादी आहे, याविषयी सखोल विश्लेषण केले.
⚖️ परिसंवाद : आरक्षण – दशा व दिशा
यानंतर “आरक्षण – दशा व दिशा” या विषयावर परिसंवाद झाला. त्याचे अध्यक्ष तुकाराम माने होते. त्यांनी आपल्या भाषणात सांगितले की,
“वडार समाजाला विकासाच्या प्रवाहात आणण्यासाठी छत्रपती शाहू महाराज, महात्मा फुले आणि डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांच्या विचारांचे अनुकरण करणे अत्यावश्यक आहे.”
🪶 अध्यक्षीय भाषण : शिक्षणच खरी मुक्ती
संमेलनाध्यक्ष प्रा. डॉ. प्रकाश जाधव यांनी आपल्या अध्यक्षीय भाषणात संविधानाचे रक्षण आणि शिक्षणाचे महत्त्व अधोरेखित केले. ते म्हणाले,
“आज काही मनुवादी शक्ती समाजात अस्वस्थता निर्माण करत आहेत. अशा काळात समाजाने संविधानावर श्रद्धा ठेवून शिक्षणाचा दीप कायम प्रज्वलित ठेवला पाहिजे. देवधर्म नव्हे, तर महामानवांचे विचार आणि शिक्षणच समाजाला खऱ्या अर्थाने मुक्त करतील.”
आपल्या प्रेरणादायी प्रवासाचा उल्लेख करत त्यांनी सांगितले की,
“एकेकाळी शाळेत गेल्यानंतर सहा महिने मराठी बोलता न येणारा विद्यार्थी, आज पुणे विद्यापीठ अंतर्गत प्रेमराज सारडा महाविद्यालय, अहिल्यानगर येथे मराठी विभाग प्रमुख म्हणून कार्यरत आहे — ही माझी आणि माझ्या समाजाची यशोगाथा आहे.”
🙌 यशस्वी आयोजनासाठी मान्यवरांचे प्रयत्न
या संमेलनाच्या यशस्वी आयोजनात टी. एस. चव्हाण, हरिषदादा बंडीवडार, अशोक पवार, मनोहर मुधोळकर, शांताराम मनवरे आणि पत्रकार रमेश जेठे यांनी अतिशय मेहनत घेऊन कार्यक्रम सुरळीत आणि भव्यदिव्य पार पाडला.
हे संमेलन वडार समाजाच्या बोलीभाषेच्या जतनासाठी, सांस्कृतिक अभिव्यक्तीसाठी आणि सामाजिक एकतेच्या दिशेने उचललेले एक ऐतिहासिक पाऊल ठरले.
पुण्यातील या थाटामाटात झालेल्या संमेलनाने वडार साहित्याच्या इतिहासात एक सुवर्ण अक्षर कोरले आहे. 🌿
०००
