आशिया कप २०२५ दरम्यान उद्भवलेल्या वादाच्या सुनावणीनंतर, आंतरराष्ट्रीय क्रिकेट परिषदेने (आयसीसी) पाकिस्तानचा वेगवान गोलंदाज हरिस रौफला दोन सामन्यांसाठी निलंबित केले आहे. तो आता दक्षिण आफ्रिकेविरुद्ध सुरू असलेल्या तीन सामन्यांच्या एकदिवसीय मालिकेतील शेवटच्या दोन सामन्यांना मुकणार आहे. शिवाय, खेळाच्या जागतिक प्रशासकीय संस्थेने भारतीय टी-२० कर्णधार सूर्यकुमार यादव आणि हरिस रौफ यांना आयसीसीच्या आचारसंहितेचे उल्लंघन केल्याबद्दल दोषी ठरवले आणि त्यांच्यावर आर्थिक दंड आणि निर्बंध लादले. आशिया कप दरम्यान भारत आणि पाकिस्तान तीन वेळा भिडले. भारतीय संघाने अंतिम सामन्यात पाकिस्तानला पराभूत करून आशिया कपचे विजेतेपद जिंकले, परंतु त्यांना अद्याप ट्रॉफी मिळालेली नाही.
पाकिस्तानी गोलंदाज हरिस रौफवर भारताविरुद्धच्या दोन वेगवेगळ्या सामन्यांमध्ये दोनदा आचारसंहितेचे उल्लंघन केल्याबद्दल त्याच्या सामन्याच्या फीच्या ३० टक्के दंड ठोठावण्यात आला आहे. त्याच्यावर दोन सामन्यांसाठी बंदी घालण्यात आली आहे, म्हणजेच तो ४ आणि ६ नोव्हेंबर रोजी दक्षिण आफ्रिकेविरुद्धच्या एकदिवसीय सामन्यांमध्ये खेळू शकणार नाही. रौफला यापूर्वी १४ सप्टेंबर रोजी भारताविरुद्धच्या सामन्यात कलम २.२१ अंतर्गत "खेळाची बदनामी" केल्याबद्दल दोषी आढळण्यात आले होते. यासाठी त्याला त्याच्या सामन्याच्या फीच्या ३० टक्के दंड आणि दोन डिमेरिट पॉइंट्स देण्यात आले होते. त्यानंतर, भारताविरुद्धच्या दुसऱ्या सामन्यात त्याच कलमाचे वारंवार उल्लंघन केल्याबद्दल त्याला त्याच्या सामन्याच्या फीच्या ३० टक्के दंड आणि दोन अतिरिक्त डिमेरिट पॉइंट्स देण्यात आले होते.
भारतीय कर्णधार सूर्यकुमार यादवलाही आयसीसीने त्याच्या सामन्याच्या फीच्या ३० टक्के दंड ठोठावला आहे. सूर्यकुमार यादवने सामन्यानंतर भारतीय सैन्याला पाठिंबा आणि पहलगाम दहशतवादी हल्ल्यातील पीडितांशी एकता व्यक्त करणारे विधान केले होते, जे "खेळाची बदनामी" करणारे मानले जात होते. याव्यतिरिक्त, भारतीय वेगवान गोलंदाज जसप्रीत बुमराहला एक डिमेरिट पॉइंट मिळाला, तर अर्शदीप सिंग आणि पाकिस्तानच्या साहिबजादा फरहानला इशारा देण्यात आला. आयसीसीने म्हटले आहे की हे सर्व उल्लंघन लेव्हल १ अंतर्गत येतात, ज्यामध्ये खेळाडूच्या मॅच फीच्या जास्तीत जास्त ५० टक्के दंड आणि एक ते दोन डिमेरिट पॉइंट्स आहेत.
आशियाई क्रिकेट परिषदेचे अध्यक्ष मोहसिन नक्वी आता भारताला विजय मिळवूनही एक महिना आशिया कप ट्रॉफी न देण्याबद्दल चिंतेत आहेत. बीसीसीआयने या प्रकरणी पाकिस्तान क्रिकेट बोर्डाचे अध्यक्ष मोहसिन नक्वी यांना आधीच अनेक वेळा इशारा दिला आहे. भारतीय मंडळ आता दुबई येथे होणाऱ्या आंतरराष्ट्रीय क्रिकेट परिषदेच्या बैठकीत हा मुद्दा उपस्थित करेल, जिथे आयसीसी नक्वीवर कारवाई करण्याची अपेक्षा आहे. परिणामी, नक्वी आयसीसी बैठक टाळण्याचा प्रयत्न करीत आहेत. पाकिस्तानमध्ये राहून बीसीसीआय आणि टीम इंडियाविरुद्ध सातत्याने वक्तव्ये करणाऱ्या नक्वी यांनी आता एक नवीन पळून जाण्याची योजना आखली आहे. मीडिया रिपोर्ट्सनुसार, नक्वी देशांतर्गत राजकीय बाबींमध्ये व्यस्त असल्याने आयसीसी कार्यकारी मंडळाच्या बैठकीत अनुपस्थित राहिले आहेत. बीसीसीआय त्यांच्याविरुद्ध काय कारवाई करेल हे स्पष्ट नाही, परंतु आयसीसीच्या बैठकीत हा एक प्रमुख मुद्दा असेल हे निश्चित आहे.
आशिया कप दरम्यान, टीम इंडियाने पाकिस्तानी क्रिकेटपटूंशी हस्तांदोलन केले नाही. कर्णधार सूर्यकुमार यादव याने सांगितले होते की, जर टीम इंडिया अंतिम फेरी जिंकली तर ते नक्वीकडून ट्रॉफी स्विकारणार नाहीत. २८ सप्टेंबर रोजी झालेल्या अंतिम सामन्यात भारताने पाकिस्तानचा पराभव केला. त्यानंतर, बक्षीस वितरण समारंभात नक्वी बराच वेळ स्टेजवर उभे राहिले, परंतु टीम इंडिया आली नाही. यामुळे संतप्त होऊन नक्वी ट्रॉफी आपल्यासोबत परत घेऊन गेले. तेव्हापासून, नक्वीने विजेत्या भारतीय संघाला ट्रॉफी पाठवलेली नाही. भारतीय कर्णधाराने त्याच्याकडून ट्रॉफी घेण्यासाठी दुबईला यावे यावर नक्वी ठाम आहेत. तेव्हापासून, ट्रॉफी दुबईतील एसीसी मुख्यालयात बंद ठेवण्यात आली आहे. बीसीसीआयने आयसीसीच्या बैठकीत हा मुद्दा उपस्थित करण्याविरुद्ध नक्वी यांना इशारा दिला होता. असे मानले जाते की बीसीसीआय आयसीसीच्या बैठकीत नक्वी यांना एसीसी अध्यक्षपदावरून हटवण्याचा प्रयत्न करू शकते.
आयसीसी कार्यकारी मंडळाची बैठक, जी चार दिवस चालेल, मंगळवारी दुबईतील आयसीसी मुख्यालयात सुरू झाली. सुत्रांच्या माहितीनुसार, नक्वी या बैठकीला अनुपस्थित राहणार आहेत, परंतु पीसीबीने नक्वी यांच्या अनुपस्थितीसाठी जबाबदार असलेल्या "घरगुती राजकीय मुद्द्या" बद्दल काहीही सांगितलेले नाही. नक्वी हे पाकिस्तानचे गृहमंत्री देखील आहेत. एसीसी अध्यक्ष आणि पीसीबी अध्यक्ष म्हणून काम करूनही, बीसीसीआय सचिव जय शाह गेल्या वर्षी आयसीसी अध्यक्ष म्हणून निवडून आल्यापासून नक़्वी आयसीसीच्या कोणत्याही बैठकीला उपस्थित राहिलेले नाही.
मिळालेल्या माहितीनुसार पीसीबीचे मुख्य कार्यकारी अधिकारी सुमैर सईद आयसीसीच्या बैठकीत नक्वीची जागा घेतील. सुमैर ७ नोव्हेंबर रोजी येणार आहेत. तथापि, काही सूत्रांनी असेही सूचित केले आहे की नक्वी दूरस्थपणे बोर्डाच्या बैठकीला उपस्थित राहू शकतात.
बीसीसीआय आशिया कप ट्रॉफीबाबत नक्वीला वारंवार इशारा देत आहे. गेल्या सोमवारी, बोर्ड सचिव देवजित सैकिया यांनी आशिया कप ट्रॉफी न मिळाल्यास आयसीसीच्या बैठकीत हा मुद्दा उपस्थित करण्याची धमकी दिली होती. ते म्हणाले, "दहा दिवसांपूर्वी, आम्ही एसीसी अध्यक्षांना पत्र लिहून विनंती केली होती की ट्रॉफी लवकरात लवकर बीसीसीआयला सोपवावी. तथापि, आजपासून (३ नोव्हेंबर) आम्हाला ट्रॉफी मिळालेली नाही. आम्ही दुसऱ्या दिवसाची वाट पाहत आहोत. जर ३ नोव्हेंबर रोजी आयसीसी मुख्यालयात बैठक सुरू होईपर्यंत आम्हाला ट्रॉफी मिळाली नाही, तर आम्ही हा मुद्दा तिथे उपस्थित करू. मला आशा आहे की न्याय मिळेल आणि भारताला शक्य तितक्या लवकर ट्रॉफी मिळेल."
एकंदर मोहसिन नक्वी बैठकीला उपस्थित न राहून स्वतःला वाचविण्याचा केविलवाणा प्रयत्न करत आहे. वास्तविक त्याच्या सारख्या अतिउच्चपदस्थ व्यक्तीला ते न शोभणारे आहे. मात्र त्याच्या मनातच नव्हे तर नसानसात भारतद्वेष भरला असून भारताविरोधी भडकाऊ वक्तव्य तो सतत करत असतो. आशिया करंडक विजेता भारत त्याच्या हस्ते करंडक स्विकारत नाही हे बघून त्याने व्यासपिठावरील कोणाही व्यक्तीच्या हस्ते तो कप द्यायला हवा होता, मात्र त्याच्यातील उर्मटपणा जागा झाला व तो चषक परत घेऊन गेला. एवढं होऊनही त्याला अजून शहाणपण सुचलं नाही. मात्र आयसीसीने कठोर भूमिका घेऊन त्याची क्रिकेटमधील सर्व पदावरून हकालपट्टी करावी, तेंव्हाच त्याची मस्ती उतरेल.
@ डॉ. दत्ता विघावे
क्रिकेट समिक्षक
मोबाईल -९०९६३०२०८२.
